Albert van Beeck CalkoenEigenlijk gek, bedacht ik me, dat ik er niet al veel eerder aan was begonnen. Ergens ruim voor m’n 30e ofzo. Maar blijkbaar moest het nu gebeuren. Midlife crisis waarschijnlijk. Want ineens besloot ik dat het tijd was om mijn motorrijbewijs te gaan halen. Terwijl ik nog nooit op een handgeschakelde brommert had gereden.
Opstapdagen
Voor dat laatste kan ik m’n ouders trouwens ‘bedanken’. Ik kreeg namelijk toen ik 16 werd een Puch Maxi en dus geen Zündapp of tenminste een Puch MV50. De Puch Maxi was waarschijnlijk de lulligste brommer die er rondreed, al maakte die 50cc-snel met Proma uitlaat veel goed, qua snelheid dan. Dat wisten mijn ouders dan weer niet, gelukkig. Maar goed, lang verhaal kort: ik kon dus niet met een schakelbrommert rijden en dat was ook het eerste wat me zorgen baarde toen ik me meldde bij de ANWB rijschool. Ik was hier bij de opstapdagen afgelopen mei, waar ik voor € 10 kennis kon maken met de motor. Vanaf de rijschool werden we met de auto naar een groot geasfalteerd terrein gebracht, gelegen tussen de hijskranen en vrachtschepen. Hier stond een kleine vloot mortoren opgesteld en een caravan waar we onze gear konden uitzoeken: handschoenen, broek, jas en helm. Daarna volgde een kennismakingsrondje met de motor zelf. Waar zitten de twee remmen, waar zit de koppeling, hoe geef je gas, hoe schakel je etc. Daarna mag je je eigen motor uitzoeken en ook hier nog een extra instructie over het bedienen van gas, de remmen en het schakelen. En daarna komt dat moment: koppeling in, voetje omlaag en de motor in z’n één zetten, zachtjes gas geven, zachtjes zei ik en langzaam de koppeling loslaten.
En natuurlijk slaat de eerste keer de motor af. Nog een keer dan. Koppeling in, motor aanzetten, gashendel zachtjes opendraaien en, jawel, ik rijd langzaam weg. IK RIJ! Heel gaaf gevoel en dat is ook wel meteen het moment dat ik besluit dat ik ook echt m’n rijbewijs ga halen. We zijn nu in een groep van een man of 8 rondjes aan het rijden op de parkeerplaats, er is ruimte genoeg, en ik geef flink gas, makkelijk richting de 100 en door naar de 5e versnelling. En snel weer terug en ik merk dat de combinatie schakelen, remmen, sturen nog best een dingetje is. Ik krijg het goede advies om de motor in z’n 2 te laten staan terwijl ik rondjes rij. Meteen merk ik ook het effect van het ‘doorkijken’ waarbij je dus door de bocht heen kijkt zodat je motor daar vanzelf naartoe wordt gestuurd. Eigenlijk geweldig hoe dat werkt en echt volledig anders dan in de auto. Goeie adviezen worden ook gegeven, waarbij de instructeur gaat rijden met jou achterop. Hierdoor kun je voelen hoe de motor reageert bij sturen met de handen of met de heupen. Aan het eind van het dik uur zelf rijden waag ik me ook even aan een slalom, maar dat blijkt lastiger dan gedacht.
Planning
De tijd vliegt natuurlijk om en na afloop kun je gebruik maken van een mooie aanbieding: 15 lesuren (2 x 7 lessen is dat, plus 1) met daarbij je AVB- en AVD-examens en een paar gratis handschoenen (t.w.v. € 50) voor € 999. Het AVB-examen gaat om voertuigbeheersing: slalom, remproeven, uitwijken, bochten, 8-jes rijden etc. Je AVD-examen is het weg-gedeelte. Vroeger werden deze twee door elkaar gegeven, maar tegenwoordig is het halen van je AVB verplicht, voordat je dus begint aan het rijden op de weg. Als je daar besluit om dit pakket te kopen, zorg dan dat je meteen met je agenda naar de receptie gaat om afspraken te maken voor de lessen en het AVB-examen. Ik heb hier 5 lessen (dus 10 uur) voor nodig gehad, maar ik had zelf de lessen niet goed gepland en tussen les 1 en les 2 zat bijna 3 weken. Dan kun je dus praktisch opnieuw beginnen. Zorg dus dat je die lessen kort op elkaar boekt, goed opbouwend naar je examen maar met wel iets ruimte om eventueel een extra les in te plannen mocht je een extra les nodig hebben. Let even op: een extra les is natuurlijk prijzig (rond de € 100), maar is altijd goedkoper dan je hele examen opnieuw moeten aanvragen inclusief 1 of 2 extra lessen. Houd er rekening mee dat het aanvragen van een herexamen enkele weken kan duren en dan is veel van je praktijkkennis weggezakt.
Tegelijk is het belangrijk om te beginnen aan je theorie-examen. Dit is een onderdeel dat ik flink had onderschat en ik heb pas laat een aanvraag ingediend voor het theorie-examen. Zorg dat je dat meteen doet, en alleen via de wesbite van het CBR (er zijn namelijk wat tussenpartijen die voor dubbel geld examens regelen). Dit moet met je DigiD en hiervoor heb je sms-activatie nodig en app-activatie, die je beiden los moet aanvragen. Doe dat dus meteen want ook dat duurt een paar dagen. Als je deze brieven binnen hebt kun je inloggen op de website van het CBR en je moet ook nog een gezondheidsverklaring aanvragen. Hiervoor moet je 10 vragen negatief beantwoorden. Vul je één of meerdere vragen positief in dan zul je merken dat het traject ineens enkele maanden kan duren. Belangrijk is natuurlijk om geen onwaarheden in te vullen, maar denk bij de vragen echt even goed na. Als je snel een afspraak hebt gemaakt voor je theorie examen, heb je ook nog wat ruimte om een herexamen te doen voordat je je AVD-examen gaat doen. Want theorie is wel even een dingetje.
Theorie
Dat theorie-examen is dus heel sneaky. Je krijgt vragen over Segways, tractoren, T100-bussen en heel veel instinkers. Begin dus ruim op tijd met het lezen van je theorieboek en het maken van theorie-examens. Zo’n twee weken van tevoren beginnen met lezen en aansluitend elke dag oefenen met proefexamens is echt niet overdreven. Ik was zelf een week van tevoren begonnen. Toen ik het boek had gelezen dacht ik: appeltje-eitje. Maar bij het maken van de eerste vragen kwam ik tot het besef dat dit wel eens heel lastig kon gaan worden. Op de avond voor m’n theorie-examen had ik nog 6 proef-examens gemaakt die ik allemaal niet heb gehaald. Ik kwam dus met iets meer dan gezonde spanning aan bij het CBR voor m’n examen. De druk stond er bovendien dubbel op, omdat ik 5 dagen later moest aantreden voor mijn AVD. Gelukkig heb ik m’n theorie de eerste keer gehaald met slechts 5 foutjes (je mag er maximaal 7 maken). Want voor afrijden (AVD) is het hebben van je theorie-examen een vereiste. Ben je gezakt en kun je geen herexamen doen vóórdat je afrijdt, dan moet je dus een nieuw examen aanvragen. À € 255. Dat wil je dus niet.
Niet alle vragen bij je theorie examen zijn zo makkelijk
Voertuigbeheersing
Als je dus alles gepland en aangevraagd hebt kun je onder begeleiding dezelfde grote parkeerplek onveilig gaan maken als waar je de opstapdag hebt gereden. Het is natuurlijk al een leuk begin als je meteen vanaf de rijschool er naartoe kunt rijden. Je begint met het oefenen van de stopproeven, waarvan er 3 verschillende zijn. Heb je die onder de knie dan ga je door naar de volgende onderdelen: lopen met de motor (verplicht onderdeel van je examen), de langzame oefingen (slalom, stapvoets rijden, wegrijden parkeervak, denkbeeldige acht en halve draai) en de snelle oefeningen (snelle slalom, uitwijkoefening en vertragingsoefening). De denkbeeldige acht is mijn absolute favoriet, hier leer je om ‘tegen te sturen’ waarbij je het stuur van je af duwt in tegengestelde richting. Kijk dit filmpje hoe dat ongeveer werkt. Mijn angstgegners waren de vertragingsoefening en de uitwijkoefening en uiteraard kreeg ik juist deze 2 oefeningen tijdens mijn AVB-examen. Doordat de les voorafgaand aan het examen best goed was gegaan, ging ook het examen goed. Tip: kijk ter voorbereiding nog wat extra filmpjes op youtube. Deze rijschoolhouder kan het erg goed uitleggen.
De weg op
Als je dus je AVB op zak hebt, zorg dan dat je meteen het AVD examen aanvraagt en al je lessen inplant. Ik had als doel gesteld om binnen het lespakket af te rijden, dus ik had nog 3 lessen over (à 2 uur). Inderdaad, dit bleek iets te ambitieus, maar daarover straks meer. Met een goeie basis ga je daarna de weg op en hier komt een enorm voordeel van lessen bij de ANWB Amsterdam om te hoek kijken. Het ligt namelijk vlakbij het CBR, waar alle rij-examens starten. Je leert dus niet alleen de motor kennen, maar ook de omgeving, wat je echt enorm veel scheelt als je gaat afrijden. Tijdens het weg-gedeelte heb je dus al een stuk zekerheid door de speciale vaardigheden en de instructeurs zorgen ervoor dat je alles goed in de praktijk kan proberen. Zo hoor je tijdens de les in je oortje hoe je beter een rotonde kan nemen (inderdaad: tegensturen) en hoe je echt heel ver vooruit moet leren kijken. Met fietsen kijk je een metertje of 50 voor je uit, soms minder, met autorijden een goeie 200 meter maar met motorrijden is dit makkelijk 400 meter. Dat was dan ook één van de zaken die ik het meest onderschatte, namelijk het rijden op de snelweg. Daarvan dacht ik juist dat ik weinig moeite mee zou hebben: ik rij immers als bijna 25 jaar auto. Maar het tegendeel bleek waar, wat met name komt doordat je je als motorrijder echt heel anders moet gedragen op de weg. Als motorrijder is het belangrijk om altijd de ruimte op te zoeken. Waar je dus als automobilist vaak tussen auto’s schuift bij invoegen, is het zaak als motorrijder zo snel mogelijk de vrije ruimte pakken. En daarvoor is het dus belangrijk dat je al ruim van tevoren de situatie goed in je hebt opgenomen.
Examen en, jawel, herexamen
Nadat ik eerst toch wel iets te optimistisch was over m’n voertuigbeheersing (is echt lastiger dan je denkt) en het theorie-examen zwaar had onderschat, meende ik dat ik het lastigste wel had gehad en dat het praktijk-examen van deze drie onderdelen toch wel het makkelijkste zou zijn. Afijn, hierboven kon je al lezen dat het toch lastiger was en mijn 3 lessen bleken toch iets te weinig om dat klein beetje noodzakelijke routine in mijn rijgedrag te hebben gestopt. Zo had ik de volgorde van het spiegelen (spiegel, spiegel, dode hoek) er nog niet lekker inzitten en gebruikte ik mijn voetrem nog te weinig. Tijdens mijn examen merkte ik dat ik te weinig routine had: ik vergat welke richting we op moesten rijden, was rommelig in de bochten (soms te langzaam, dan weer te snel), matige kijktechniek. Ik wist dus ook al voordat ik was afgestapt dat ik het niet had gehaald. Gelukkig kon ik 3 weken later weer afrijden en met extra lesjes under the belt ging ik lekker zelfverzekerd het examen in. Nu liep alles soepeltjes, ik voelde dat ik echt lekker aan het rijden was. Ik hield nu ook geen rekening met de examinator die, samen met mijn instructeur van de ANWB achter mij reed. Als je de instructeur gewoon ziet als een navigatie systeem dat af en toe links of rechts aangeeft, valt het allemaal heel erg mee en kun je echt ontspannen rijden.
En dus: geslaagd. Wat een lekker gevoel! Nu kan ik me rustig gaan oriënteren op alle verschillende soorten motoren die er rondrijden. Want dat zijn er nogal wat. Maar: hard part’s over, nu kan ik gaan touren. Het schijnt dat je hier leuke bikes kan huren van particulieren.
Wil je zelf ook uitproberen hoe het is om motor te rijden? Vanaf Zaterdag 6 april zijn er bij ANWB Amsterdam maandelijks opstapdagen, waar je dus voor € 10 kennis kan maken met motorrijden.
Succes en veel plezier!
Dit artikel is tot stand gekomen met behulp van ANWB, die een aantal lessen ter beschikking heeft gesteld.
Zie je jezelf al gaan?